Πώς να προτείνω σε ένα κοντινό μου πρόσωπο (συγγενή ή φίλο) να επισκεφτεί ένα ψυχολόγο;

Καμιά φορά είναι πιο εύκολο για μας τους "απ' έξω" να παρατηρήσουμε μια επίμονη αλλαγή στη διάθεση, τη συμπεριφορά ή τη στάση ενός κοντινού μας προσώπου. Αυτό συμβαίνει γιατί είμαστε περισσότερο αποστασιοποιημένοι από εκείνο και άρα περισσότερο ικανοί να παρατηρήσουμε μια τέτοια αλλαγή ή να προβλέψουμε την δυσάρεστη έκβαση της. 

Από την άλλη, το κοντινό μας πρόσωπο ενδέχεται να είναι τόσο απορροφημένο από τις καταστάσεις της ζωής του, που ακόμη κι αν βιώνει μια εσωτερική αλλαγή ίσως δεν μπορεί να αξιολογήσει τον κίνδυνο που αυτή εμπεριέχει.

Ακόμη, μπορεί να ανήκει στην κατηγορία των ανθρώπων που γενικά δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν και να παραδεχτούν τα λάθη τους, αναλαμβάνοντας την ευθύνη της συμπεριφοράς τους. Σε αυτήν την περίπτωση, το κοντινό μας πρόσωπο ενδέχεται να μην έχει καν αναγνωρίσει τις πραγματικές διαστάσεις της συμπεριφοράς του και να αποδίδει τα "προβλήματα" του στην "αρνητική στάση των άλλων απέναντί του" ή την "ατυχία" του.

Και στις δυο περιπτώσεις, το κοντινό μας πρόσωπο δεν θα σκεφτεί από μόνο του να επισκεφτεί κάποιον ψυχολόγο ή άλλο επαγγελματία ψυχικής υγείας..

*Πριν ,σου απαντήσω στο ερώτημα σου: "Πως να προτείνω σε ένα κοντινό μου πρόσωπο να επισκεφτεί ένα ψυχολόγο",  θέλω να σου μιλήσω για δυο άλλα ενδεχόμενα, στα οποία "η αλλαγή στον άλλον" φαίνεται πιο έντονη ή πιο ανησυχητική σε' μας...

Πρώτα από όλα, το να παρατηρούμε μια αλλαγή σε κάποιον δεν σημαίνει αυτόματα πως όντως εκείνος έχει αλλάξει.Μπορεί να έχουμε αλλάξει εμείς σε κάποια σημεία και έτσι να αξιολογούμε διαφορετικά την ίδια κατάσταση, την ίδια συμπεριφορά και το ίδιο άτομο. 

Ακόμη, μια αλλαγή στη διάθεση, τη συμπεριφορά ή τη στάση κάποιου ατόμου- ακόμη και κοντινού μας ατόμου- δεν είναι πάντα ανησυχητική.Δηλαδή, το ότι εμένα με προβληματίζει η συμπεριφορά του φίλου μου δεν σημαίνει πως πράγματι η συμπεριφορά του είναι άξια (σοβαρού) προβληματισμού. Μπορεί απλά να είμαστε διαφορετικοί στις επιλογές μας και τον τρόπο αντίδρασης μας στα γεγονότα, με αποτέλεσμα να διαφωνούμε ριζικά και έτσι εγώ να προβληματίζομαι. Τώρα, στην προσπάθεια μου να εξηγήσω την κατάσταση και αρνούμενη να αποδεχτώ τη διαφορετικότητα μας, μπορεί να αποδώσω ότι συμβαίνει στη "ψυχική υγεία" του φίλου μου.

Έτσι, πριν αρχίσεις τις συστάσεις και τα κηρύγματα, θυμήσου πως μια αλλαγή που δεν σου αρέσει στη συμπεριφορά, τη διάθεση ή τη στάση ενός κοντινού σου προσώπου δεν είναι απαραίτητα ένδειξη πως εκείνο χρειάζεται" επειγόντως" επαγγελματική βοήθεια. Και πάλι, βέβαια, είναι καλό να μιλήσεις μαζί του, περιγράφοντας το συναίσθημα σου και τη δική σου εικόνα των πραγμάτων. Όμως, η παρότρυνση να επισκεφτεί εκείνος/η κάποιον ψυχολόγο μπορεί και να είναι άκαιρη..

Τώρα, αν η αλλαγή στη διάθεση, τη συμπεριφορά ή τη στάση του κοντινού σου προσώπου είναι "ορατά" έντονη- με τον όρο "ορατά" εννοώ να έχει επηρεάσει αντικειμενικά τις διαπροσωπικές του σχέσεις, την απόδοση του στη δουλειά, τη προσωπική του φροντίδα, διατροφή και υγεία- είναι καλό να τον/ την παροτρύνεις να επισκεφτεί κάποιον ψυχολόγο.

Όμως, όσο αυτό είναι εφικτό κάν' το μαλακά. Όσο είναι εφικτό, κάνε μια ήρεμη συζήτηση στην οποία δεν θα βιάζεσαι. 

• Ρώτα τον άνθρωπο σου για το πώς νιώθει εκείνος/η στην παρούσα φάση της ζωής του/της, αν τον/την δυσκολεύει κάτι ή αν έχει παρατηρήσει εκείνος/η μια αλλαγή στον εαυτό του/της. 

• Στη συνέχεια, περιέγραψε του/της την αλλαγή που έχεις παρατηρήσει, χρησιμοποιώντας όσο μπορείς συγκεκριμένα παραδείγματα. 

• Έπειτα, ρώτησε τον/την για το πώς αισθάνεται και το αν συμφωνεί με όσα άκουσε, όπως και για το πώς σκέφτεται να χειριστεί τη φάση της ζωής του/ της. Έτσι, τον/την εισάγεις μαλάκα στην ιδέα του ψυχολόγου, μειώνοντας την πιθανή άρνηση ή καχυποψία του/της. 

• Τέλος,παρουσίασε την ιδέα της επίσκεψης σε ένα ψυχολόγο ως ένα εφόδιο που όλοι μας κάποια στιγμή μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες μας και να προφυλάξουμε ή να βελτιώσουμε την ψυχική μας υγεία.

Αν όμως, ο άνθρωπος σου αρνηθεί να το χρησιμοποιήσει, χρειάζεται να κάνεις κάτι δύσκολο: να αποδεχτείς την επιλογή του και την δική σου αδυναμία να επιλέξεις για εκείνον/η. 

..Γιατί δεν μπορούμε να βοηθήσουμε ποτέ έναν άνθρωπο, αν εκείνος πρώτα δεν μας το επιτρέψει.. 

..Ακόμη, η συνεργασία με ένα ψυχολόγο απαιτεί τη συμμετοχή και την ανάληψη ευθύνης του ίδιου του ενδιαφερόμενου και κανείς δεν μπορεί να κάνει θεραπεία αντί του άλλου ή με το ζόρι..

Έχεις παράλληλα να απαντήσει σε ένα άλλο προσωπικό ερώτημα: "Αν τελικά ο άνθρωπος μου δεν αλλάξει και δεν δράσει κατά του προβλήματος του, εγώ το αντέχω; Θέλω να συνεχίσω την ίδια μορφή της σχέσης μου μαζί του;". Αυτό το ερώτημα τίθενται, ώστε να προστατέψεις τον εαυτό σου και την δική σου ισορροπία, ανακαλύπτοντας πως μπορείς κι εσύ- από την πλευρά σου να δράσεις κατά της κατάστασης που βιώνεις..

 Ακόμη, αν τα πράγματα είναι ακραία (ο άνθρωπος σου έχει έντονες διαπροσωπικές δυσκολίες, εξάρτηση, αυτοκτονικότητα και άλλες ψυχιατρικές διαταραχές ή είναι θύτης ή θύμα κακοποίησης) και οι υπόλοιπες μέθοδοι παρότρυνσης έχουν εξαντληθεί, υπάρχουν και κάποιες άλλες- (ακραίες) κινήσεις που μπορείς να κάνεις. Αυτές είναι η παντελής απομάκρυνση και αδιαφορία, η ακούσια νοσηλεία και η καταγγελία (αντίστοιχα σε κάθε περίπτωση).

Αν χρειαστεί να επιλέξεις μια από τις παραπάνω κινήσεις, θυμήσου πως το κάνεις μόνο με σκοπό να προστατέψεις το δικαίωμα του ανθρώπου σου στην υγεία. 

Αυτή η σκέψη θα σε βοηθήσει στις δύσκολες στιγμές που ενδέχεται να περάσεις στη σχέση σου μαζί του..

Καλή δύναμη!